مگس میاز و راه مقابله با ان
بطور کلی لغت میازیس «Myiasis » از کلمة یونانی «Myia » به معنی مگس مشتق شده و عبارت از هجوم نوزاد مگس‌های دو بال (Diptera) به بافت زندة مهره‌داران است که از انسان و حیوان در سرتا سر دنیا گزارش شده است.براساس عادات بیولوژیک، گونه‌های مگس مولّد میاز را به اشکال مختلف تقسیم‌بندی می‌کنند که عبارتند از: میاز اجباری (Obligative Myiasis) و میاز اختیاری (Facultative Myiasis)میاز اجباری حالتی است که لارو مگس فقط توانائی آلودگی بافت زنده موجود زنده را دارد. در صورتیکه در مورد میاز اختیاری لارو مگسها بطور معمول از بافت مرده و لاشة حیوانات یا مواد در حال فساد تغذیه می‌کنند و گاهی نیز ممکن است بر روی ضایعات و زخمهای بدن نیز دیده شوند. از میان مگس‌های مولّد میاز حدود 20 گونه از نوع اجباری و بیش از 50 گونة آنها مسئول میاز اختیاری بوده و 35 گونه نیز بعنوان میاز اتفاقی (Accidental M.) شناسایی و گزارش شده‌اند.علاوه بر این تقسیم‌بندی، بیماری میاز را براساس موضع ابتلا نیز می‌توان نامگذاری کرد که در این صورت انواع میاز عبارت خواهند بود از: میاز زخمهای خارجی، میاز گوش (داخلی و خارجی)، میاز بینی، میاز دهانی و سینوسهای وابسته، میاز مقعد و واژن، میاز گوش و از این قبیل. البتّه باید توجّه داشت برخی از گونه‌های مگس مانند گاستروفیلوس(Gastrophilus)، کوتربرا(Cuterebra)، هیپودرما (Hypoderma) بدون اینکه زخم و یا ضایعة اولیّه جلدی وجود داشته باشد ایجاد نوعی میاز زیر جلدی. (Subdermal M.) می‌کنند.در اين رابطه استفاده از داروي جلدي پروپتامفوس (Propetamphos) معمولا كاربرد دارد :1-قبل از بيماري: حمام يا غوطه ور كردن : 600 سي سي سم در 1000 ليتر آب2-بعد از بيماري : درمان موضعي بصورت استفاده 4 سي سي سم در 1 ليتر آببطور كلي اين مگس در منطقه خوزستان از مدتهاست كه زيست مي كند و ميزبان آن دامهاي اهلي نظير گاو ، گاوميش ، گوسفند و بز است ولي با توجه به اينكه نحوه مقابله با آنها در رابطه با دامهاي اهلي به سبب دسترسي آسانتر است ولي در طبيعت و در رابطه با سم داران وحشي از قبيل گوزن زرد به واسطه عدم دسترسي مقابله سخت تر مي شود. در اين رابطه كارآمدترين روش زنده گيري و استعمال دارو مي باشد كه ظاهرا سازمان حفاظت محيط زيست به دلايل مشكلات فني و مالي در اين امر موفق نبوده و شوربختانه تقريبا بيش از نيمي از گوزن هاي زرد رها شده در كرخه به اي ترتيب از بين رفته اند. هر چند منطقه دز و كرخه زيستگاه اصلي گوزن زرد مي باشد ولي ترديدي نيست كه گسترش دامداري سنتي و عدم مراقبت جدي بهداشتي و درماني از دامهاي اهلي در طغيان جمعيت مگس مياز نقش بسزايي ايفا نموده است و چه بسا از جمله دلايل انقراض و حذف گوزن زرد ايراني از زيستگاه اصلي خودش همراه با شكار بي رويه و گسترش سكونت گاههاي انساني ، دامداري سنتي ساكن و تاثير منفي مگس مياز بوده است.
