علف هرز عدس

به نام خدا
دو قطعه زمین هست دیم بوده و تا الان گندم و جو توش کاشته میشده حالا تصمیم دارم اب ببرم توش و توش عدس بکارم اما از علف های هرز میترسم
به نظرتون اول اب بزارم توی زمین تا علف ها رشد کنن سم علف بزنم بعد از اول عدس بکارم یا راه بهتری سراغ دارید ممنون

عدس گیاهی است که از قبل میلاد مسیح مورد استفاده قرار می گرفته است نام علمی عدس Lens culinaris می باشد.عدس ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﻋﻠﻔﯽ، ﯾﮑﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه، ﺗﺎ ﺣﺪی ﻣﻨﺸﻌﺐ و ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ روﺷﻦ، ارﺗﻔﺎع آن ﺑﯿﻦ ۱۵ ﺗﺎ ۷۵ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ. هندوستان بیشترین تولید و سطح زیر کشت عدس را دارد.واژه عدس ریشه و بنیاد فارسی داشته و از فارسی به زبان عربی داخل شده. این گیاه جزو حبوبات مناطق دیمی و کوهستانی می باشد.
آموزش کشت و زراعت عدس تاریخچه کشت عدس عدس از قدیمی ترین منابع غذایی گیاهی بشر است و عمر آن به قدمت تاریخ کشاورزی است. از عدس هم در قرآن (سوره بقره آیه ۶۱) و هم در انجیل نام برده شده است. وجود بقایای دانه های عدس در مقابر مصری به ۲۳۰۰سال قبل از میلاد مسیح می رسد. کشت آن در مصر، جنوب اروپا و غرب آسیا در قدیم رواج داشته و از این مناطق بعداً به شمال اروپا، هندوستان، چین و بطرف غرب تا اتیوپی پراکنده گردیده است. کشورهای عمده تولید کننده عدس در دنیا عبارتند از هندوستان، ترکیه، سوریه، پاکستان، اسپانیا و بنگلادش. در ایران کشت عدس بیشتر به استانهای شمال غربی و غرب کشور اختصاص یافته است. منشاء عدس به نظر می رسد از کشورهای شرق مدیترانه مثل آسیای صغیر، یونان و مصر باشد که از آنجا به طرف هند گسترش یافته است. کشت آن بعداً در اروپا، آفریقا و آمریکا رواج یافته است.عدس ونژادهای مختلف آن درایران پرورش می یابند. به حالت نیمه وحشی نیز در نواحی مختلف دیده می شوند. کرمانشاه، همدان، لرستان، خرم آباد، کرمان، بم، فارس، بوشهر و میناب مهمترین مراکز تولید و پرورش عدس در ایران می باشند.

انواع و ارقام عدس ۱- عدس رسمی که دانه آن گرد و سنبتا درشت است و رنگ آن سبز مایل به زرد است . 2- عدس ریز یا عدس قرمز که دانه های آن ریز و به رنگ قرمز می باشد .

انواع گونه های عدس شامل: Lentils.orientalis,L.nigricans,L.ervoides,L.montbe rtii است.

آب و هوای مناسب کشت عدس عدس در مناطقی که نخود کشت و کار می شود در نیمکره شمالی می تواند کشت گردد. عدس را می توان در هوای سرد و بدون آبیاری کشت نمود ولی به سرمای زیاد مقاوم نیست. عدس تا حدودی می تواند خشکی را تحمل کند ولی از رطوبت زیاد آسیب می بیند. بدین لحاظ آن را باید در خاکهای سبک تا متوسط که دارای تهویه مناسب هستند، کشت نمود. کاشت عدس در مناطق گرمسیر غرب آسیا و شمال آفریقا بصورت آبی و کشت دیر زمستانه (اواخر دی) انجام می گیرد ولی در ارتفاعات زیاد به دلیل حساسیت به سرما آن را حدود شهریور- مهر می کارند. عدس گیاهی روز بلند است که بطول روشنایی ۱۴ساعت یا بیشتر احتیاج دارد، واریته های روز خنثی نیز در بین آنها دیده می شود. عدس هائی که در شرایط روز کوتاهی کشت شوند رشد رویشی بیشتری خواهند داشت. نوسانات در طول روشنائی، درجه حرارت روز و شب می توانند روی فنولوژی و ساختمان گیاه، گلدهی، تشکیل غلاف و میزان محصول عدس اثر بگذارد. عدس گیاه مخصوص مناطق معتدله سرد و نواحی خشک و گرم است، در ارتفاعات مناطق گرم تا ۲۰۰۰متری کشت می شود. عدس برای رشد مناسب به رطوبت نسبی ۵۰درصد، نور زیاد و درجه حرارت بین ۱۸تا ۳۰درجه سانتیگراد احتیاج دارد. عدس به سرمای زیاد و مناطق مرطوب حساس می باشد. در کشورهایی مثل لبنان، ایران، ایتالیا، اسپانیا و ترکیه دوره رشد رویشی عدس با افزایش تدریجی طول روز و درجه حرارت مصادف است. جوانه زدن بذر با جذب رطوبت کافی سریعاً شروع می شود اما کاهش رطوبت بذر بعداً باعث از بین رفتن قوه جوانه زنی آن می گردد. نسبت جوانه زنی، سبز شدن و رشد گیاهچه عدس اساساً به درجه حرارت بستگی دارد. دمای مطلوب برای سبز شدن بذر بین ۱۵-۲۵درجه سانتیگراد بوده و در این دما بذور ظرف ۵تا ۶روز جوانه می زنند. عدس سازگاری وسیعی در خاکهای مختلف دارد و در اراضی با حاصلخیزی متوسط تا کم عملکرد خوبی خواهد داشت. عدس خاکهای سبک و آهکی را دوست دارد، ولی در زمینهای رسی- لیمونی و حتی اراضی لیمونی رسی نمو آن رضایت بخش نیست و در چنین زمینهایی کشت سایر حبوبات توصیه می شود. همچنین در زمینهای خیلی قوی از نظر مواد غذایی عدس به علت تولید شاخ و برگ فراوان که باعث کمی دانه می گردد رشد خوبی نداشته و کشت آن توصیه نمی گردد. عدس در اراضی که دارای شیب، بافت خاک، عمق و سنگلاخی بودن متفاوتی میباشند می تواند کاشته شود. عدس دامنه وسیعی از واکنش خاک بین ۵/۵تا ۹را تحمل می نماید. عدس معمولاً گیاهی خودگشن است و عمل گرده افشانی در داخل غنچه ها قبل از باز شدن گلها در صبح روز بعد انجام می گیرد. میزان دگرگشتی در آن خیلی کم و توسط حشرات کوچک مانند تریپس صورت می گیرد.

آماده سازی زمین و تاریخ کشت عدس نحوه آماده سازی زمین به نوع خاک وسیستم کاشت بستگی دارد. هدف از شخم تهیه بستری نرم، فشرده و فارغ از علف هرز است که ضمن افزایش سرعت جوانه زنی مقدار بیشتری آب در خود نگه می دارد. زمین ۱یا حداکثر ۲مرتبه شخم می خورد که نوبت دوم به منظور پوشاندن بذر است. کاشت در عمق ۴تا ۵سانتی متری کافی است و افزایش وزن خشک و جوانه زنی مطمئن تر خواهد بود. تأخیر در جوانه زنی به علت کاشت عمیق چنانچه در درجه حرارت کم باشد افزایش می یابد. کاشت به صورت هیرم کاری در خاکهای با بافت سنگین که سله می بندند یا در زمینهای غیر مسطح که احتمال غرقاب شدن وجود دارد دارای مزیت است. تاریخ کاشت اثرات قابل ملاحظه ای بر عملکرد عدس دارد زیرا تغییر در تاریخ کاشت منجر به تغییر شرایط محیط گیاه در طی رشد می شود. تاریخ کاشت مطلوب گیاه از محلی به محل دیگر و گاهی از ژنوتیپی به ژنوتیپ دیگر فرق می کند. تاریخ کاشت مناسب در دشتهای شمالی و مرکزی هند اواسط آبان تا اواسط آذر است در هیمالیا که زمستان طولانی تر و رطوبت بیشتر است کاشت عدس بطور مطلوب تا اواخر آذرماه نیز امکان پذیر است. در ارتفاعات پائین منطقه غرب آسیا کاشت در اوایل زمستان محصول بهتری نسبت به کاشت در اواخر زمستان یا بهار دارد در ارتفاعات بالای مناطقی از ایران تاریخ کاشت مناسب. اوایل بهار است البته با تأخیر در کاشت در این مناطق عملکرد کاهش می یابد ولی مقدار پروتئین اضافه می شود.

روشهای کشت عدس کشت سنتی در این نوع کشت که معمولا در قطعات کوچک اجرا میشود. با استفاده از شیوهای سنتی وقدیمی مبادرت به کشت می نمایند. در این نوع کشت پس از اجرای یک شخم عمیق در پاییز مجدداً در بهار یک شخم تکمیلی انجام می دهند وزمین تسطیح می شود. پس از هموار نمودن زمین بذر وکود مورد نیاز به وسیله دست بر وی زمین پاشیده شده وبه وسیله خیش به زیرخاک انتقال داده میشود. در اراضی دیم پس از اجرای یک شخم عمیق در پاییز برای حفظ رطوبت ذخیره شده و جلوگیری از تبخیردر بهار هیچ گونه عملیات شخم و برگردان خاک اجرا نمی شود وبه محض مناسب شدن شرایط کاشت دراسفند ماه و یا اوایل بهار بذر و کود مورد نیاز را پاشیده و به وسیله دیسک ویا پنجه غازی پوشانده میشود.

کشت مکانیزه در این نوع کشت که مناسب ترین نوع کشت عدس می باشد در شرایط آبی در پاییز یک نوبت شخم عمیق ۳۰-۲۵سانتیمتر اجرا می شود سپس با مساعد شدن شرایط خاک و هوا یک نوبت شخم تکمیلی به عمق ۱۵-۱۰سانتی متر اجرا و سپس برای از بین بردن کلوخه ها از دیسک استفاده می شود باید دقت شود که شخم بهاره به موقع و به محض گاورو شدن خاک صورت گیرد پس از تسطیح زمین به وسیله ماله با در نظر گرفتن شرایط آبی و دیم و با توجه به نحوه کار ماشین های بذر کار مبادرت به کشت می شود.
تراکم عدس واکنش عدس به تراکم کاشت متفاوت بوده و به شرایط محیطی رشد گیاه و ژنوتیپ آن بستگی دارد. معمولاً بالاترین محصول با تراکم ۳۰۰الی ۴۵۰بذر در هر متر مربع بدست آمده است مطالعات روی تراکم و مقدار بذر جهت کاشت نشان داده است که در شرایط هندوستان برای عدسهای بذر ریز ۶۰الی ۸۰کیلوگرم در هکتار و انواع بذر درشت ۱۲۰الی ۱۶۰کیلوگرم درهکتار توصیه شده است.
کود مورد نیاز عدس محصول عدس به میزان ۲تن در هکتار، نیاز به ۱۰۰کیلوگرم ازت، ۲۸کیلوگرم P2O5 و ۷۸کیلوگرم K2O دارد. در شرایط همزیستی خوب گیاه با باکتری حدود ۸۵درصد نیاز گیاه به ازت برطرف می شود. لذا اضافه کردن ازت به خاک تأثیری بر افزایش عملکرد نخواهد داشت البته در خاکهای شنی که دارای مقدار کمی ماده آلی باشند افزایش ۱۵الی ۲۵کیلوگرم ازت در هکتار عملکرد را افزایش می دهد. در پاکستان در هر هکتار حدود ۱۵الی ۲۰تن کود حیوانی توصیه شده است حتی اگر در سیستمهای کشت مضاعف به گیاه اول کود حیوانی داده شده باشد کود حیوانی اثرات خوبی بر عدس ( گیاه دوم) خواهد داشت. نسبت به مقدار فسفر موجود در خاک حدود ۱۰تا ۴۰کیلوگرم فسفر در هکتار باید مصرف کرد. بطور کلی در سالهای کم باران واکنش به فسفر بیشتر است و بین واکنش عدس به فسفر و مقدار بارندگی یک رابطه خطی معکوس وجود دارد، کاهش گوگرد قابل دسترس در خاک محصول عدس را کاهش می دهد هنگامی که کود فسفر به صورت سوپر فسفات استفاده شود نیازی به اضافه کردن گوگرد نیست لیکن اگر فسفر به صورت سوپر فسفات وپلی فسفات باشد مصرف گوگرد دارای فواید اثبات شده ای خواهد بود عدس حساسیت زیادی به کمبود روی نشان می دهد لذا با مشاهده اولین علائم کمبود بایستی ۱۰تا ۱۵کیلوگرم سولفات روی در خاک یا ۵کیلوگرم سولفات روی به شکل محلول پاشی در شاخ و برگ استفاده کرد.

آبیاری عدس عدس از نظر نیاز به رطوبت مشابه غلات است و بسته به نوع واریته و محل رویش نسبت به تعریق گیاه فرق خواهد کرد. بحرانی ترین مرحله نیاز گیاه به آب در زمان گل دهی می باشد. عدس به آبیاری بیش از اندازه نیز حساس است در خاکهای سنگین با نفوذپذیری کم و مزارع غیر مسطح غرقابی عملکرد کاهش می یابد.

داشت عدس مبارزه با بیماریها و آفات و علفهای هرز در مراقبت و نگهداری گیاه اهمیت بسزائی دارد.

آفات و علفهای هرز به استثنای علفهای هرز انگل، عدس دارای علف هرز بخصوصی نیست. با توجه به اینکه این گیاه با غلات در تناوب است علفهای هرز همان فصل کاشت را می توان در مزارع عدس مشاهده کرد. از علفهای هرز می توان شیر پنیر، یولاف و گل جالیز را نام برد. علفهای چند ساله آلودگی کمتری در مزارع عدس ایجاد می کنند. که میتوان از این گروه قیاق، پیچک و پنجه مرغی را نام برد. برای مبارزه شیمیایی میتوان از علف کشهای زیر استفاده نمود تری بونیل و مالوران که قبل از سبز شدن در عدس برای کنترل علفهای هرز پهن برگ استفاده می شود. برای کنترل علف های هرز برگ باریک از علف کشهای پرونامید، متوآلاکلر و دیلکوفوپ متیل استفاده می شود.

بیماریها و آفات بیماریها: از بیماریهای عدس میتوان از موارد زیر نام برد: پژمردگی آوند، پوسیدگی ریشه، بیماری زنگ، سفیدک پودری، سفیدک دروغین، آنتراکنوز و بیماری های ویروسی آفات: از آفات می توان شته ها، کنه ها، سرخوطومی ها و سوسکهای انباری را می توان نام برد که به عدس حمله می کنند در این بین کنه ها بیشترین خسارت را وارد می کنند و سوسکهای انباری تا ۸۰درصد بذرهای انبار شده را مورد حمله قرار می دهند.

برداشت عدس برداشت عدس هم دستی و هم به وسیله ماشین انجام می‌گیرد. برداشت پیش از موعد باعث چروکیدگی بذر می شود. زیرا بذرها بطورکلی پر نشده بوده اند. حال آنکه تأخیر در برداشت باعث ریزش غلافها و کاهش محصول می شود. بقایای گیاه، کاه و کلش و غلافها منبع غذایی با ارزشی برای دام به شمار می روند. مرحله مناسب کشیدن یا بریدن گیاه با دست هنگامی است که رطوبت بذرها حدود ۳۰درصد باشد و این رطوبت باید برای بکارگیری ماشین ( کمباین) باید ۱۲تا ۱۴درصد باشد. موارد مصرف:در تقسیم بندی انجام شده براساس هدف تولید و مورد مصرف،عدس جزء حبوبات دسته بندی شده است.طبق تعریف ارائه شده،گیاهان این تیره به منظور تولید دانه کشت میشوند و دانه حاصل عمدتا به مصرف انسان می رسد. منابع: ویکی پدیا

علفهای هرز

به استثنای علفهای هرز انگل، عدس دارای علف هرز بخصوصی نیست. با توجه به اینکه این گیاه با غلات در تناوب است علفهای هرز همان فصل کاشت را می توان در مزارع عدس مشاهده کرد. از علفهای هرز می توان شیر پنیر، یولاف و گل جالیز را نام برد. علفهای چند ساله آلودگی کمتری در مزارع عدس ایجاد می کنند. که میتوان از این گروه قیاق، پیچک و پنجه مرغی را نام برد.

برای مبارزه شیمیایی میتوان از علف کشهای زیر استفاده نمود

تری بونیل و مالوران که قبل از سبز شدن در عدس برای کنترل علفهای هرز پهن برگ استفاده می شود.

برای کنترل علف های هرز برگ باریک از علف کشهای پرونامید، متوآلاکلر و دیلکوفوپ متیل استفاده می شود.

بیماریها و آفات

بیماریها: از بیماریهای عدس میتوان از موارد زیر نام برد:

پژمردگی آوند، پوسیدگی ریشه، بیماری زنگ، سفیدک پودری، سفیدک دروغین، آنتراکنوز و بیماری های ویروسی


آفات: از آفات می توان شته ها، کنه ها، سرخوطومی ها و سوسکهای انباری را می توان نام برد که به عدس حمله می کنند در این بین کنه ها بیشترین خسارت را وارد می کنند و سوسکهای انباری تا 80 درصد بذرهای انبار شده را مورد حمله قرار می دهند.